Page 14 - Krok w przedsiębiorczość - podręcznik do podstaw przedsiębiorczości
P. 14

7.  Budżet państwa




        Na tej lekcji dowiesz się: czym jest budżet państwa • jakie zasady stosuje się przy jego
        konstruowaniu • jakie są główne źródła dochodów i kierunki wydatków państwa • jak deficyt
        budżetowy i dług publiczny wpływają na funkcjonowanie gospodarki.


        Przed kancelarią premiera i sejmem często       Funkcje budżetu państwa
        dochodzi do protestów różnych grup spo-  Budżet pełni wiele funkcji, które są ściśle
        łecznych, żądających np. zwiększenia na-  związane z rolą państwa w życiu gospodar-
        kładów budżetowych na ochronę zdrowia    czym i  społecznym. Do najważniejszych
        czy służby mundurowe. Jednak spełnienie   funkcji ekonomicznych budżetu zalicza się:
        wszystkich postulatów nie jest możliwe. Od      funkcję fiskalną – gromadzenie docho-
        wielu lat wydatki budżetu naszego państwa   dów umożliwiające m.in. realizację przez
        są wyższe niż jego dochody.                państwo określonych zadań;
                                                    funkcję redystrybucyjną – państwo
             Czym jest budżet państwa?             zmniejsza m.in. nadmierne zróżnicowanie
        Budżet państwa to plan zawierający roczne   dochodów poszczególnych grup społecz-
        zestawienie dochodów i wydatków państwa.   nych i  tworzy warunki bezpieczeństwa
        Konstruuje go władza wykonawcza (rząd)     socjalnego dla najuboższych;
        z zachowaniem zasad budżetowych. Następ-     funkcję stymulacyjną – państwo wyko-
        nie budżet zostaje zatwierdzony przez władzę   rzystuje dochody i wydatki budżetowe do
        ustawodawczą. W Polsce uchwala go parla-   pobudzającego lub hamującego oddziały-
        ment jako ustawę budżetową. Po jej podpisa-  wania na określone zjawiska oraz procesy
        niu przez prezydenta rząd ma upoważnienie   gospodarcze i społeczne.
        do gromadzenia dochodów budżetowych
        i dokonywania wydatków. Najważniejsze za-  Warto zajrzeć!
                                                   https://www.finanse.mf.gov.pl/budzet-panstwa/
        sady budżetowe przedstawiono poniżej.      informacje-podstawowe


        Najważniejsze zasady budżetowe

                                     ZASADY BUDŻETOWE
         rocznego okresu    jedności        jawności     szczegółowości  zrównoważenia
          budżetowego      i zupełności                                     budżetu

         Plan dochodów   Budżet jest     Budżet powinien   Rząd musi okre­  Wydatki pań­
         i wydatków      jedynym planem   zostać przed­  ślić wszystkie   stwa powinny
         budżetowych     obejmującym     stawiony opinii   źródła dochodów   być w pełni
         obejmuje okres   wszystkie wy­  publicznej. Dzięki   i cele wydatków.   finansowane
         jednego roku    datki i docho­  temu wszystkie   W trakcie roku   z jego docho­
         (w Polsce       dy państwa.     wydatki rządu   budżetowego     dów. W Polsce
         ten okres trwa    Pozwala to na   są jawne i mogą   nie można ich   i w większości
         od 1 stycznia    pełną orientację   być poddawane   zmieniać.   krajów świata
         do 31 grudnia).  w całości gospo­  bieżącej kontroli.           ta zasada nie
                         darki finansowej                                jest od wielu lat
                         państwa.                                        przestrzegana.

      50
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19